Više se ne radi samo o visini prihoda, već o tome koliko vam zaista ostane nakon što se odbiju porezi i doprinosi. 

Pa, ko zapravo zadržava najviše od onoga što zaradi?  Osvrnut ćemo se konkretno na Evropu.

Ova infografika rangira bruto i neto zarade dvostruko zaposlenih porodica u Evropi sa dvoje izdržavanih članova i prikazuje utjecaj poreza i socijalnih doprinosa u 2024. godini.

Podaci dolaze od Eurostata, a prenio ih je Euronews. Nisu prilagođeni inflaciji ili lokalnim troškovima života. Neto prihod uključuje povraćaj poreza i porodične naknade.

Porodice sa dvostrukim prihodima u Švicarskoj imale su najveći bruto prihod u Evropi – više od 208.000 eura u 2024. godini.

Zapanjujuće je da su uspjele da zadrže čak 86 posto tog iznosa, što je jedna od najviših neto stopa zadržavanja na kontinentu. To znači da im je neto prihod iznosio 178.553 eura, daleko više od većine evropskih zemalja.

Iako su porezi na dohodak relativno visoki, švajcarske porodice takođe imaju obavezu plaćanja doprinosa za zdravstvenu zaštitu i penzioni fond, što značajno smanjuje njihov oporezivi dohodak.

Takođe, sistem podrške porodicama je snažan: uključuje mjesečne naknade po djetetu, subvencije za vrtiće i poreske olakšice za troškove čuvanja djece – što dodatno povećava neto prihod (tj. novac koji ostaje nakon svih odbitaka).

Slično, Nizozemska se nalazi na petom mjestu po bruto prihodima, ali porodice tamo zadržavaju 77 odsto nakon odbitaka.

Za poređenje, nizozemske porodice su kući donijele više od 101.000 eura, ostavivši iza sebe i veće ekonomije poput Njemačke, Francuske i Italije, prenio je Capital.

Zemlje poput Rumunije i Litvanije pokazuju veliki kontrast u odnosu na Zapadnu Evropu.

Rumunske porodice su zarađivale nešto više od 40.000 eura, ali su kući donosile samo 26.766 eura, što je tek 67 posto bruto plaće.

Litvanija je na sličnom nivou, s gubitkom od otprilike trećine zarade kroz poreze.

Zanimljivo je da obje zemlje imaju jedinstvenu stopu poreza na dohodak (flat rate). Zašto je to važno?

Analiza MMF-a o poreskoj redistribuciji daje odgovor – u zemljama poput Rumunije i Litvanije poreski i transferni sistemi ne uspijevaju efikasno da redistribuiraju bogatstvo niti da smanje siromaštvo.

U nekim slučajevima čak ga pogoršavaju, jer siromašniji građani plaćaju poreze (naročito jedinstvene i indirektne), koji premašuju ono što dobiju od države.

To pokazuje kako manje progresivni poreski sistemi i slabi socijalni programi mogu zapravo dodatno opteretiti porodice sa nižim prihodima – posebno u istočnoj Evropi.