- Zabrinut sam da će američke sankcije više utjecati na Evropu nego na Sjedinjene Američke Države - rekao je za Anadolu Agency (AA) Tzimitras, direktor Instituta za istraživanje mira Oslo-PRIO Cyprus Centre.

Prošle sedmice SAD i Velika Britanija uveli su Rusiji sankcije zabranom uvoza nafte i plina, dok zemlje članice Evropske unije (EU) koje su u velikoj mjeri zavisne od ruskog gasa pokušavaju pronaći alternativne izvore kao odgovor na rat Moskve protiv Ukrajine.

Prema Tzimitrasu, koji je također viši saradnik u Atlantskom vijeću sa sjedištem u SAD-u, Evropa mnogo više zavisi od ruskog gasa.

- Dakle, očigledno će američke sankcije uglavnom utjecati na Evropsku uniju i nezavisne zemlje unutar EU, jer su neke od njih više izložene zavisnosti od ruskog gasa - objasnio Tzimitras tokom intervjua na marginama Diplomatskog foruma u Antaliji.

"Savršen odnos" tokom Hladnog rata

Planovi o alternativnim izvorima energije već duže vremena kasne zbog dobrih odnosa sa Rusijom, smatra Tzimitras.

- Podsjećam vas da su tokom 50 godina Hladnog rata, Evropa i Rusija imale savršen odnos po pitanju energetike - dodao je.

Smatra da do sada "nije bilo razloga da se misli drugačije" i da se u ovom trenutku "moramo pozabaviti neposrednim posljedicama snabdijevanja".

- Mislim da je najneposrednija posljedica ta da ćemo morati odgoditi ciljeve klimatskih promjena koje smo postavili u Evropi - istakao je Tzimitras.

Prošlog novembra su na klimatskom sastanku COP26 države obećale da će zadržati porast globalne temperature ispod 1,5 stepeni Celzijusa.

O predloženom gasovodu EastMed za transport izraelskog goriva iz istočnog Mediterana u Grčku, Tzimitras je rekao da rasprave o tome sežu iz 2015. godine.

U januaru je SAD objavio da povlači podršku projektu, za koji Ankara kaže da je neizvodljiv jer pokušava zaobići Tursku.

Energetika kao platforma za pomirenje

Tzimitras smatra da na obnovljive izvore energije treba gledati kao na izvore koji mogu diverzifikovati političke sukobe u regionu. Dodaje da najava SAD-a da ne podrži izraelsko-evropski gasovod EastMed ne bi trebalo da bude iznenađenje.

- Ovo je proces koji traje duži vremenski period. Da se ukrajinska kriza dogodila malo ranije, možda najava ne bi bila na mjestu - rekao je Tzimitras.

Dodao je da je ovo bila rasprava prije ukrajinske krize jer je SAD glavni izvoznik prirodnog plina, koji je dio energetskih potreba EU-a.

- Rasprava se prvenstveno bavila pitanjem u kojoj mjeri bi gas bio prelazno rješenje dok se ne uvedu obnovljivi izvori energije. Očigledno je da će se sada diskusija u velikoj mjeri vratiti tome u kojoj mjeri američki plin može igrati ulogu u evropskoj energetskoj sigurnosti - objasnio je Tzimitras koji smatra da bi energetika mogla ponuditi platformu za potrebno pomirenje.

Evropljani su pragmatičniji

Tzimitras je rekao da su Evropljani "više zabrinuti" zbog sankcija koje su i sami nametnuli Rusiji.

- Zato vidimo da su mnogo pragmatičniji po pitanju toga, mnogo rezervisaniji u brzom donošenju odluka, jednostavno zato što će posljedice biti neposredne i u njih urezane - naglasio je Tzimitras.

Smatra da je energetsko pitanje "veći šok za Evropu", koja treba početi razmatrati alternativne načine.

- Međutim, to nije nešto što se može dogoditi sutra ujutro. To je vezano za politička, ekonomska, tehnička pitanja. Istočni mediteranski gas je važan u tom pogledu, ne samo kao nezavisan izvor doprinosa evropskoj energetskoj bezbjednosti, već, što je još važnije po mom mišljenju, kao platforma za pomirenje između država u istočnom Mediteranu - zaključio je Tzimitras.