Prema novoj analizi obala u srednjem dobu, ne postoji drugi način na koji su ti drevni ljudi mogli doći do onoga što danas zovemo Egejska ostrva. Ipak, arheolozi su na otocima pronašli drevne artefakte koji datiraju prije najranije poznate pojave Homo sapiensa.

Ovo ukazuje na to da su ovi drevni ljudi morali pronaći način da pređu velike vodene površine. A ako oslanjanje na kopnene mostove nije bilo neophodno za ljudsku migraciju, to bi moglo imati implikacije na način na koji su se naši preci i moderni ljudi širili po cijelom svijetu.

Teško je odgovoriti na pitanje kada su oni počeli ploviti morem. Čamci kroz historiju imaju tendenciju da budu napravljeni od drveta, materijala koji često ne ostaje dugo ispravan – a svakako ne desecima hiljada, a kamoli stotinama hiljada godina. Dakle, nema nade, a niti zapisa o prvim čamcima koji su plovili preko okeana.

Umjesto toga, ono što imamo je zapis o preživjelim artefaktima i kostima – kamenim alatima koji se ne raspadaju i alatima za analizu koji nam omogućavaju da rekonstruišemo način na koji se svijet mijenjao tokom mnogo milenija. Predvođen geologom Georgeom Ferentinosom sa Univerziteta Patras u Grčkoj, ovako je tim istraživača uspio da sprovede novu analizu.

Ostrva Egejskog mora danas se smatraju jednim od najljepših mjesta na svijetu. Sastoje se od stotina ostrva koja čine arhipelag raštrkanog Egejskog mora između Turske, Grčke i Krita. I oni su već dugo naseljeni; artefakti potencijalno datiraju još od prije 476.000 godina.

Štaviše, ova drevna oruđa na ostrvima povezana su sa stilom Acheulean koji je razvijen prije otprilike 1,76 miliona godina, a koji je povezan sa Homo erectusom (izumrlom vrstom hominina) širom Afrike i Azije. Nekoliko takvih oruđa pronađeno je u Turskoj, Grčkoj i na Kritu od prije 1,2 miliona godina, tako da njihova pojava u obližnjem arhipelagu ima nekog smisla.

Prethodne studije su pokazale da su drevni ljudi prelazili na ostrva pješice tokom ledenih doba, kada sve smrzne, kada nivo mora opada.

Kako bi utvrdili da li je to moguće, Ferentinos i njegove kolege rekonstruirali su geografiju regije, uključujući rekonstrukciju obale oko Egejskih ostrva koja datira prije 450.000 godina. Ustanovili su da su drevni ljudi za prelazak koristili drevne riječne delte. Također, otkrili su da su prethodne rekonstrukcije bile netačne. Na najnižoj tački u posljednjih 450.000 godina, nivo mora bio je otprilike 225 metara niži nego danas.

To znači da, dok su neka od egejskih ostrva bila međusobno povezana kada je nivo mora bio niži, tokom poslednjih 450.000 godina, ostrva su ostala dosljedno izolovana od okolnih kopnenih masa. Na najnižoj tački nivoa mora još je bilo nekoliko kilometara otvorene vode koju je trebalo preći do najbližeg od Egejskog ostrva.

Drugi dokazi, ističu istraživači, ukazuju na to da ovo nije bio najraniji prelazak preko mora. Prije negdje između 700.000 i milion godina, vjerovalo se da su drevni ljudi putovali morem oko Indonezije i Filipina.

Ovi kombinovani prelasci pokazuju da je putovanje morem bila vještina koju nije razvio Homo sapiens, već ljudski preci i rođaci koji su došli ranije.

- Čak s obzirom na to da su arhaični hominini mogli da pređu Egejsko more, bili bi sposobni da pređu i Gibraltarski moreuz - pišu istraživači u svom radu.

Gore navedeno nam omogućava da revidiramo općeprihvaćeno gledište o naseljenosti jugozapadne Evrope sa Sinajskog poluostrva i levantinskih ravnica preko obalnog pojasa Anadolije i kopnenog mosta na Bosforu u srednjem i kasnom srednjem pleistocenu, na osnovu konsenzusa da su kognitivne sposobnosti prelaska preko mora bile ograničene na anatomski moderne ljude.